قارچ‌ها در انواع مختلفی وجود دارند و برخی از آن‌ها می‌توانند منجر به بیماری‌ها و عفونت‌هایی در بدن انسان شوند. یکی از این قارچ‌ها کاندیدا نام دارد که باعث ایجاد بیماری معروف به کاندیدیاز یا کاندیدیازیس می‌شود. این مخمر به طور طبیعی در برخی از نقاط بدن انسان مانند پوست، دهان و دستگاه گوارش حضور دارد. اما زمانی که به دلایلی مانند کاهش سیستم ایمنی بدن یا مصرف طولانی مدت آنتی‌بیوتیک‌ها، این قارچ بیش از حد تکثیر می‌شود، بیماری‌هایی نظیر کاندیدیاز دهانی، برفک زبانی، عفونت‌های پوستی و تناسلی را ایجاد می‌کند. 

بیماری کاندیدیاز چیست؟

بیماری کاندیدیاز یک عفونت قارچی است که توسط قارچ کاندیدا ایجاد می‌شود. این قارچ به طور طبیعی توسط باکتری‌های مفید و سیستم ایمنی بدن کنترل می‌شود. اما در شرایطی مانند کاهش باکتری‌های مفید به دلیل مصرف آنتی‌بیوتیک یا ضعف سیستم ایمنی بدن، احتمال ایجاد عفونت قارچی به نام کاندیدیاز افزایش می‌یابد. این عفونت می‌تواند به صورت موضعی در بخش‌های مختلفی از بدن رخ دهد و در صورتی که شرایط جسمانی فرد مناسب نباشد، ممکن است بیماری‌های جدی‌تر نیز ایجاد شود.

انواع بیماری کاندیدیاز

علائم کاندیدیاز دهانی

زمانی که عفونت کاندیدیاز در دهان و گلو پخش می‌شود، بیماری به نام کاندیدیاز دهانی یا برفک دهان شناخته می‌شود. این بیماری بیشتر در گروه‌های زیر شایع است:
- نوزادان و کودکان
- افراد مسن
- افرادی که به دلیل درمان بیماری‌های سرطان سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند.
- افرادی که داروهای استروئیدی و آنتی‌بیوتیک‌های قوی را به مدت طولانی مصرف می‌کنند.
- افرادی که به دیابت مبتلا هستند.

علائم کاندیدیاز دهانی شامل:

- لکه‌های سفید یا زرد در نقاط مختلف دهان مانند روی زبان، لب‌ها، لثه‌ها، سقف دهان و قسمت داخلی گونه.
- قرمزی بیش از حد حفره دهان و گلو.
- احساس درد در دهان و گلو، به خصوص هنگام بلع.
- ایجاد ترک در گوشه‌های دهان.
این موارد جزو مهم‌ترین علائم کاندیدیاز دهانی محسوب می‌شوند.

کاندیدیاز دستگاه تناسلی و واژن

کاندیدیاز دستگاه تناسلی و واژن بسیار شایع است، به‌طوری‌که حداقل یکی از هر سه زن حداقل یک بار در طول زندگی خود به این نوع عفونت مبتلا می‌شود. این بیماری می‌تواند در آقایان نیز ایجاد شود، اما شیوع آن در مردان کمتر است. اشتباهات در تشخیص و درمان کاندیدیاز تناسلی ممکن است باعث افزایش شدت بیماری شود، به‌خصوص اگر از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده شود.
علل کاندیدیاز واژنی و تناسلی عمدتاً هنگامی ایجاد می‌شود که تعادل طبیعی واژینال به هم برخورد. شرایطی مانند بارداری، دیابت، استفاده از روان‌کننده‌ها و اسپرم‌کش‌ها می‌توانند علت این مشکل باشند. عوامل دیگری مانند سیستم ایمنی ضعیف و کمبود باکتری‌های مفید نیز می‌توانند به افزایش خطر ابتلا به کاندیدیاز دستگاه تناسلی منجر شوند. در بارداری، کاندیدیاز می‌تواند به نوزاد منتقل شود، بنابراین درمان قبل از زایمان ضروری است.

علائم کاندیدیاز تناسلی شامل:

- قرمزی و تورم در ناحیه خارجی دستگاه تناسلی
- درد هنگام ادرار کردن
- درد هنگام رابطه جنسی
- ترشحات سفید و پنیری از واژن
آقایان همچنین ممکن است در صورت ابتلا به این بیماری خارش در آلت تناسلی را تجربه کنند.

علت کاندیدیاز پوستی چیست؟

کاندیدیاز پوستی یک نوع از بیماری کاندیدیازیس است که معمولاً کودکان را تحت تأثیر قرار می‌دهد. نقاطی که در معرض رطوبت قرار دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به عفونت کاندیدیاز پوستی قرار دارند.
علت این نوع عفونت اغلب به دلیل بقایای رطوبت و آلودگی در پوشک‌ها است که مدت زمان طولانی در پوست بچه‌ها باقی می‌ماند. همچنین، عدم خشک کردن کامل بدن پس از استحمام یا استفاده از لباس‌های مرطوب می‌تواند احتمال ابتلا به این عفونت را افزایش دهد.
علائم کاندیدیاز پوستی شامل خارش، قرمزی و تورم پوست است. سیستم ایمنی ضعیف کودکان باعث می‌شود که آن‌ها کمتر مقاومت کنند و به طور طبیعی با این نوع عفونت قارچی مواجه شوند. به همین دلیل، والدین باید توجه داشته باشند که پوشک‌های بچه‌ها به مدت طولانی خیس نمانند.

روش‌های تشخیص کاندیدیاز

روش‌های تشخیص کاندیدیاز معمولاً از طریق معاینه پزشکی و مصاحبه با بیمار شروع می‌شود. پزشک ابتدا درباره سابقه پزشکی بیمار سوالاتی می‌پرسد، از جمله رژیم غذایی، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهایی که ممکن است سیستم ایمنی را تضعیف کنند. سپس، اگر به عفونت قارچی مشکوک شود، پزشک ممکن است در مورد شرایطی که باعث ایجاد رطوبت زیاد در پوست شده یا شرایط مناسب برای رشد قارچ، سوالاتی بپرسد.

معاینات فیزیکی نیز در تشخیص کاندیدیاز موثر است. پزشک ممکن است با بررسی پوست و اعمال فشار بر روی محل احتمالی عفونت، علایمی از کاندیدیاز را تشخیص دهد. در برخی موارد، پزشک ممکن است قسمتی از پوست را برای نمونه‌برداری بتراشد.

آندوسکوپی می‌تواند در موارد شدیدتر استفاده شود. این روش به پزشک اجازه می‌دهد تا داخل مری را ببیند و در صورت لزوم، نمونه‌برداری انجام دهد.

آزمایش خون نیز ممکن است در مواردی که کاندیدیاز به صورت پیشرفته در بدن گسترش یافته باشد، استفاده شود. این آزمایش می‌تواند مخمرها را مستقیماً در خون بررسی کرده و درمان مناسب را مشخص کند.

نحوه درمان کاندیدیاز

درمان کاندیدیاز بستگی به نوع بیماری و شدت آن دارد. اما به طور کلی، داروهای ضدقارچ برای درمان استفاده می‌شوند. برای عفونت‌های قارچی داخلی مانند برفک دهان و کاندیدیاز مهاجم، داروهای ضدقارچ خوراکی معمولاً تجویز می‌شوند. اما برای عفونت‌های سطح پوستی، ممکن است نیاز به استفاده از کرم‌ها و ژل‌های ضدقارچ باشد. در صورتی که بیماری شدید باشد، ممکن است از داروهای ضدقارچ استفاده شود تا بیماری را کنترل کرده و از پیشرفت آن جلوگیری شود.

چگونه می‌توان از کاندیدیاز پیشگیری کرد؟

برای پیشگیری از بیماری کاندیدیاز، می‌توانید اقداماتی انجام دهید:

1. رعایت بهداشت شخصی: بعد از دستشویی، ناحیه جلو و سپس پشت را بشویید، و بعد از استحمام، بدن و موهای خود را به طور کامل خشک کنید.

2. از صابون در اطراف دستگاه تناسلی استفاده نکنید، زیرا این کار می‌تواند باکتری‌های مفید را از بین ببرد.

3. دور انداختن یا ضدعفونی کردن کامل لباس‌های زیر پس از آخرین بار استفاده از آن‌ها.

4. اجتناب از استفاده از تامپون‌های معطر.

5. رعایت بهداشت دهان و دندان و کاهش مصرف سیگار و الکل.

6. کاهش مصرف غذاهای دارای مواد اسیدی یا قندی.

7. عدم استفاده از لباس‌های مرطوب 

8. پیشگیری از خیس ماندن پوشک نوزادان و سالمندان.

این اقدامات می‌توانند به شما کمک کنند تا از ابتلا به بیماری کاندیدیاز جلوگیری کنید و به حفظ سلامتی خود بپردازید.

جمع بندی:

کاندیدیاز یک بیماری قارچی است که می‌تواند در نقاط مختلف بدن انسان ایجاد شود، از جمله دهان، زبان، تناسلی، واژن و پوست. این بیماری معمولاً در افرادی با سیستم ایمنی ضعیفتر یا در شرایطی که تعادل میکروبی دچار اختلال شده است، بروز می‌کند. 
برای تشخیص کاندیدیاز، پزشک از معاینه فیزیکی و مصاحبه با بیمار شروع می‌کند و در موارد لزوم ممکن است آزمایش‌های تشخیصی انجام دهد. درمان این بیماری معمولاً با استفاده از داروهای ضدقارچ انجام می‌شود، که می‌تواند خوراکی یا موضعی باشد. همچنین، اقداماتی مانند رعایت بهداشت شخصی، استفاده از لباس‌های خشک و تغذیه مناسب می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به این بیماری کمک کند.
بنابراین، با رعایت بهداشت شخصی و اقدامات پیشگیری، می‌توان از ابتلا به کاندیدیاز جلوگیری کرد و به حفظ سلامتی بدن انسان کمک کرد.

در صورتی که نیاز به راهنمایی و یا مشاوره دارید با کارشناسان مرکز تخصصی زیبایی راوک در تماس باشید.