حساسیت پوستی به وضعیتی اطلاق می‌شود که هر ناحیه از پوست به تحریک نشان داده یا متورم شود. بعضی از بثورات این حساسیت، خارش‌آور و دردناک هستند و می‌توانند به شکل‌های مختلف و با رنگ‌های متنوعی روی پوست ظاهر شوند. این وضعیت را می‌توان به عنوان افزایش حساسیت پوست به مواد مختلف یا تحریکات در زمانی که با آنها در ارتباط قرار می‌گیرید، تعریف کرد. از لحاظ پزشکی، این اصطلاح بسیار گسترده و کلی است.

بثورات پوستی ممکن است با رنگ‌های قرمز، التهابی، برآمده، خشک، خارش‌آور یا دردناک همراه باشند. این حالت‌ها معمولاً به علت درماتیت به وجود می‌آیند، که زمانی رخ می‌دهد که پوست به مواد حساسیت‌زا یا تحریکات واکنش نشان می‌دهد. عواملی مانند باکتری‌ها، ویروس‌ها، آلرژن‌ها و بیماری‌هایی مانند اگزما، کهیر و پسوریازیس می‌توانند عوامل موجب بروز بثورات پوستی باشند.

حساسیت‌های پوستی می‌توانند در انواع مختلف و در هر دوره‌ای از زندگی افراد شروع شوند. این حساسیت‌ها ممکن است به دلیل آلرژی به مواد خاص، تماس با مواد مشخص (که رایج‌ترین نوع آلرژی پوستی است)، یا برخی شرایط مانند اگزما، کهیر و آنژیوادم ایجاد شوند. هر نوع حساسیت پوستی با توجه به منشأ، محل ظاهرشدن، شدت و نوع آن متفاوت است.

در این میان، درماتیت آتوپیک یا اگزما، درماتیت تماسی، کهیر و آنژیوادم انواعی از حساسیت‌های پوستی هستند که با اعتبارات متفاوتی و با نشانه‌های مختلف ظاهر می‌شوند. اگزما، به عنوان یکی از رایج‌ترین حالت‌های حساسیت پوستی، نیاز به تشخیص تخصصی دارد و برای درک بهتر، می‌توانید عکس آن را به متخصص پوست نشان دهید. حساسیت‌های دیگر هم ممکن است ناشی از عوامل مانند بیماری‌های خودایمنی، حساسیت به الکل، داروها یا عفونت‌های ویروسی و باکتریایی باشند. پسوریازیس هم یکی از حالات پوستی شایع در دنیاست.

عوامل مختلفی وجود دارند که ممکن است باعث حساسیت پوستی شوند. در زیر به برخی از این عوامل اشاره می‌شود:

۱. خشکی پوست:

   وقتی پوست به طور زیادی آب و چربی از دست می‌دهد، خشک می‌شود. این موضوع باعث مستعد شدن پوست به التهابات می‌شود و به شکل‌گیری علائم مختلفی مانند خارش، پوسته‌پوسته شدن، زبری و خشنی پوست، ترک و خونریزی، قرمز شدن و التهاب می‌انجامد.

   درمان حساسیت پوستی مرتبط با خشکی پوست:

   استفاده از مرطوب‌کننده یا پماد مرطوب‌کننده ۲ تا ۳ بار در روز می‌تواند به بازگرداندن رطوبت به پوست و جلوگیری از خشک شدن آن کمک کند. مطلوب است از مرطوب‌کننده‌های بدون اسانس با ترکیبات مناسب برای پوست حساس استفاده شود.

   برای پاک‌سازی پوست از پاک‌کننده ملایم و غیرصابونی استفاده شود که چربی‌های پوست را از بین ببرد.

۲. اگزما:

   اگزما بر توانایی پوست در مقابل عوامل تحریک‌کننده مثل میکروب‌ها یا مواد شیمیایی حساسیت ایجاد می‌کند. علائم اگزما شامل خشکی پوست، خارش موضعی، برجستگی‌های کوچک و لایه‌ای، لکه‌های قرمز مایل به قهوه‌ای، پوست ضخیم و ترک‌خورده می‌شود.

   درمان حساسیت پوستی و اگزما:

   استفاده از مرطوب‌کننده‌های حاوی سرامید، استفاده از لوسیون‌ها و مراقبت از انتخاب محصولات مناسب برای پوست مهم است.

   در صورت عوارض شدید، مشاوره پزشکی و ممکن است نیاز به داروهای تجویزی داشته باشد.

۳. درماتیت تماسی:

   بثورات پوستی ناشی از درماتیت تماسی معمولاً در ناحیه مستقیم تماس با مواد تحریک‌کننده ظاهر می‌شوند. علائم آن شامل کهیر، خارش پوستی، پوست خشک و لایه‌لایه، برجستگی‌ها و تاول‌های کیست مانند، تورم و سوزش می‌شود.

   درمان حساسیت پوستی ناشی از درماتیت تماسی:

   درمان معمولاً خودبه‌خود صورت می‌پذیرد. استفاده از کرم‌های هیدروکورتیزونی و پمادهای ضد حساسیت می‌تواند به کاهش التهاب و خارش کمک کند. همچنین اجتناب از خارشاندن ناحیه مبتلا مفید است.

۴. درماتیت آلرژیک:

   این نوع درماتیت به دلیل حساسیت به مواد خاصی ایجاد می‌شود. علائم آن شامل قرمزی و خارش در ناحیه ملتهب، تاول‌ها و برجستگی‌های کیست مانند، سوزش و ورم است.

   درمان حساسیت پوستی ناشی از درماتیت آلرژیک:

   اجتناب از تماس با مواد آلرژی‌زا و استفاده از مراقبت‌های پوستی خاص می‌تواند در کنترل علائم مؤثر باشد. همچنین، در صورت نیاز، استفاده از پمادها و کرم‌های ضد حساسیت توصیه می‌شود.

مراقبت از پوست و انتخاب محصولات مناسب، با کمک به پزشک و متخصص پوست، می‌تواند به مدیریت حساسیت پوستی کمک کند.

علائم حساسیت پوستی

همانطور که ذکر شد، بیماری‌های پوستی در قالب حساسیت و کهیر انواع مختلفی دارند، و به همین دلیل علائم ممکن است متفاوت باشند. رایج‌ترین نشانه‌های حساسیت پوستی شامل موارد زیر است:

۱. راش:

   ظهور لکه‌هایی قرمز و برآمدگی‌های کوچک در ناحیه حساس شده.

۲. خارش پوست:

   حساسیت پوستی معمولاً با خارش شدید در ناحیه متأثر همراه است.

۳. قرمزی:

   افزایش رنگ قرمز در پوست، به خصوص در نواحی حساس شده.

۴. تورم:

   وجود تورم و بزرگ شدن در ناحیه‌های متأثر.

۵. برآمدگی‌های جوش‌مانند برجسته:

   ظهور جوش‌های کوچک یا برآمدگی‌های آبکی در پوست.

۶. پوسته‌پوسته شدن و ترک‌خورده می‌شود:

   پوست تحت تأثیر حساسیت ممکن است پوسته‌پوسته شده و ترک‌خورده باشد.

در بین این علائم، خارش، قرمزی، و تورم در اکثر آلرژی‌های پوستی رایج هستند. با این حال، تفاوت‌هایی وجود دارد که به تشخیص شرایط خاص کمک می‌کند. نکته مهم در مورد علائم این است که گاهی همراه با نشانه‌های معمول، سایر علائم نیز ممکن است بروز کنند، از جمله علائم تنفسی، سردرد، سرگیجه، حالت تهوع، تنگی‌نفس، و شوک آنافیلاکسی.

حساسیت پوستی خارش و قرمزی:

از جمله رایج‌ترین علائم حساسیت پوستی، قرمزی ناحیه حساس‌شده و خارش پوست بدن است. در اکثر آلرژی‌ها، ناحیه‌ای که در تماس با مواد آلرژن بوده است، قرمز می‌شود و خارش شدیدی دارد. حتی گاهی اوقات در کنار قرمزی و خارش، کهیرهای دردناک هم دیده می‌شود. معمولاً آلرژی‌های پوستی از نوع اگزما چنین نشانه‌هایی دارد.

حساسیت پوستی دون دون کبود:

یکی دیگر از علائم حساسیت پوستی کبودی‌های روی پوست و متورم‌شدن آن است. ورم با حساسیت همراه است و می‌تواند در بخش‌های مختلف بدن دیده شود. معمولاً این حالت از نشانه‌های حساسیت پوستی به الکل است.

یکی دیگر از علائم حساسیت پوستی، جوش‌های بسیار ریز و متعدد در ناحیه حساس‌شده پوست است.

علت حساسیت پوستی:

بروز حساسیت‌های پوستی می‌تواند دلایل بسیار مختلفی داشته باشد:

1. مصرف داروها

2. برخورد با مواد آلرژن

3. وجود بیماری‌های خودایمنی

4. حساسیت‌های غذایی

5. بیماری‌ها و عفونت‌های ویروسی و باکتریایی

6. بیماری‌های زمینه‌ای

7. رنگ و متریال لباس

8. گیاهان مانند پیچک سمی

9. مواد شیمیایی لاتکس‌دار

10. مواد غذایی

11. برخی داروها از جمله آنتی‌بیوتیک‌ها

12. عفونت‌های باکتریایی، ویروسی، قارچی و انگلی

13. بیماری‌های زمینه‌ای مانند درماتیت استاز، بیماری آدیسون، درماتیت نگلکتا، و غیره.

مراقبت از پوست و مشاوره با پزشک و متخصص پوست می‌تواند به مدیریت حساسیت پوستی کمک کند.

تشخیص حساسیت پوستی

با توجه به اینکه بسیاری از شرایط مختلف می‌توانند به بروز بثورات پوستی منجر شوند، تشخیص این وضعیت ممکن است چالش‌برانگیز باشد. معمولاً، تشخیص حساسیت پوستی توسط متخصص پوست صورت می‌گیرد. در این فرآیند، بیماری‌های پوستی بررسی شده، علائم ارزیابی می‌شوند، و سابقه پزشکی فرد جمع‌آوری می‌شود. همچنین، برخی از آزمایشات ممکن است لازم باشد:

۱. بیوپسی:

   در برخی موارد، برای بررسی وجود ویروس یا باکتری در پوست، بیوپسی (گرفتن نمونه کوچک پوست) انجام می‌شود.

۲. تست آلرژی:

   تست‌های آلرژی می‌توانند مواد آلرژنی که باعث حساسیت پوستی می‌شوند را شناسایی کنند. این شامل تست‌های پوستی (خراش) و تست‌های پچ می‌شود.

۳. آزمایش خون:

   برخی از بیماری‌های پوستی ممکن است ناشی از آنتی‌بادی‌ها در خون باشند. آزمایش خون می‌تواند این نشانه‌ها را شناسایی کند.

پزشک به طور معمول سوالاتی در مورد سابقه خانوادگی و سابقه حساسیت‌های قبلی شما می‌پرسد تا به تشخیص دقیق‌تر برسد.

درمان حساسیت پوستی

درمان بثورات پوستی بستگی به علت آن دارد. در بعضی موارد، پرهیز از عوامل تحریک‌کننده پوست ممکن است کافی باشد. این ممکن است شامل تغییر در محصولات بهداشتی، لباس‌ها، یا محیط زیست باشد.

در مواردی که نیاز به درمان بیشتر است، از داروهای ضدآلرژی مختلف استفاده می‌شود. این شامل آنتی‌هیستامین‌ها برای کاهش خارش و داروهای ضد التهاب موضعی مانند کرم‌های هیدروکورتیزون است.

برای درمان حساسیت پوستی ناشی از مواد شوینده، از کرم‌ها و لوسیون‌های ضدخارش و آلوئه‌ورا می‌توان استفاده کرد.

همچنین، استفاده از درمان‌های خانگی مانند بلغور جو دوسر، جوش‌شیرین، و استفاده از روغن نارگیل نیز به تسکین علائم حساسیت پوستی کمک می‌کند.

لطفاً توجه داشته باشید که قبل از هر درمان، مشاوره با پزشک تخصصی پوست مهم است تا درمان مناسب و بهینه انجام شود. همچنین، اگر علائم بهبود نیافت و یا شدیدتر شد، لازم است به پزشک مراجعه کنید.

در صورتی که نیاز به راهنمایی و یا مشاوره دارید با کارشناسان مرکز تخصصی زیبایی راوک در تماس باشید.